De gedupeerde huiseigenaren laten het er niet bij zitten en leggen een massaschadeclaim bij de windboeren. Woensdagavond kwamen de bewoners bij elkaar om daarover te praten.Twee van die huizen die waarschijnlijk in waarde gaan dalen door de komst van de windmolens zijn die van Jeroen Huizinga en Sietske Bosma. De komst van de windmolens heeft de gemeenschap tot op het bot verdeeld. Windboeren die de molens dus toestaan op hun land, staan opeens lijnrecht tegenover hun buren. ”Jarenlange vriendschappen worden stopgezet en kinderen van boeren mogen niet meer omgaan met kinderen, hun vriendjes, uit het dorp.”
 

Er dreigen ‘harde acties’ tegen de komst van windmolens in de veenkoloniën op de grens van Drenthe en Groningen. Dat zegt Jan Nieboer van actiegroep Tegenwind. Deze week besliste de Raad van State dat de bouw van 45 windmolens in het gebied definitief door kan gaan. Maar Nijboer denkt dat de bewoners het hier niet bij zullen laten zitten.  

‘Al onze 185 bezwaren tegen de windmolens zijn integraal afgewezen door de Raad van State. De inwoners van het gebied worden door de komst van de windmolens in de kern van hun bestaan geraakt. Hun huizen worden onverkoopbaar en men krijgt veel overlast door het geluid van de molens en de slagschaduw,’ aldus Nieboer.

Harde maatregelen

In oktober 2015 maakten wij al een uitzending over de weerstand tegen de plannen voor windenergie in Drenthe. Het verzet groeide de afgelopen jaren alleen maar verder. Deze maand nog werden er pamfletten verspreid met daarop hakenkruizen en het hoofd van de gedupeerde van de provincie Drenthe. De provincie is verantwoordelijk voor het aanwijzen van locaties voor windmolens.

Nieboer zegt dat inwoners van het gebied hem op straat aanspreken met ideeën die veiligheid bedreigen van de initiatiefnemers van windmolens. Hij spreekt van mogelijke ‘terreuracties’. Wat die acties precies zijn mag Nieboer niet zeggen. ‘Ik heb de concrete geluiden gemeld bij de politie en die hebben mij geadviseerd dit niet openbaar te maken, om te voorkomen dat mensen op ideeën komen.’ Hij voegt er wel aan toe: ‘Ik sta momenteel niet in voor de veiligheid van de windboeren en hun gezinnen.’

Duurzame energie

Ook de gemeenten in de regio, Borger-Odoorn en Aa en Hunze, zijn jarenlang tegenstander geweest windmolens. Zij willen liever grote velden met zonnepanelen om duurzame energie op te wekken, dan grote hoeveelheden windmolens. Wethouders van de gemeenten zeggen bij RTV Drenthe dat ze teleurgesteld zijn in het oordeel van de Raad van State. Volgens hen is er geen draagvlak onder de bevolking voor windmolens.

In ons onderzoek ‘Klimaatconflict in de polder’ proberen wij te achterhalen of gemeenten wel energieneutraal kunnen worden zonder windmolens. Energieneutraal betekent dat je alle energie die je gebruikt, duurzaam opwekt. Veel tegenstanders van windenergie, willen liever zonnepanelen. Wij vragen ons af of dit haalbaar is. Kunnen gemeenten wel zonder windmolens als ze al hun energie duurzaam willen opwekken? 

In Drenthe lijken de windmolens er nu toch te komen. Nieboer houdt zijn hart vast: ‘Een groep van duizenden inwoners wordt hier al jaren voor de gek gehouden door de overheid. Ik heb er begrip voor dat deze mensen hun beheersing verliezen.’   

Huub Floor

Onderzoeksjournalist

De Monitor

Wanneer ben je geboren?

15 februari 1958 in Valthermond. Ik heb twee broers en een zus. Mijn ouders runden een boerderij. In 1960 zijn we verhuisd naar het gehucht Vledderveen onder de rook van Stadskanaal. Mijn vader kon daar als boer aan de slag bij een maatschap. Van jongs af aan hebben we meegeholpen. Bieten trekken, aardappels krabben. Niets was ons te veel. Daar plukken we vandaag de dag nog steeds de vruchten van. Ook reden we op de tractor, terwijl vader de strobalen op de wagen legde. Later heeft vader de overstap gemaakt van boer naar melkboer. Met een rijdende winkel van Iveco – de tegenhanger van SRV – reed hij zes keer in de week een vaste route. Naar onder meer Vledderveen, Mussel en Kopstukken. Wij hielpen natuurlijk mee. Zoals bijvoorbeeld de winkelwagen bevoorraden. Uiteindelijk is hij conciërge geworden op de huishoudschool in Stadskanaal. Ik heb drie verschillende lagere scholen bezocht: een eenmansschool in Vledderveen, CBS Verbindingsweg in Musselkanaal en de CNS aan de Oosterstraat in Stadskanaal.

Je hebt veel verschillende werkgevers gehad?

Dat kun je wel zeggen. Ik ging naar het Ubbo Emmius en ik kon goed leren. Ik werd vanaf de eerste dag ook meteen aangewezen als klassenvertegenwoordiger. Ik heb verschillende opleidingen in de avonduren gevolgd, waaronder MTS. Ik ben begonnen als uitvoerder bij wegenbouwer Stevin en heb daarna in de jaren tachtig gewerkt op het kantoor van aannemer Meijering en Benus in Stadskanaal. Vervolgens ben ik financieel-economisch adviseur en hoofd administratie geworden op Groningen Airport Eelde. Ik kwam terug van vakantie en zag de vacature in de krant. Helaas was de termijn om te reageren al verstreken. Ik heb toch nog een sollicitatiebrief geschreven. Niet geschoten, altijd mis. En warempel, ik werd uitgenodigd voor een gesprek. Ik kreeg de baan op voorwaarde dat ik dialect kon spreken. Dat heb ik ter plekke maar even laten horen.

Daarna ben ik hoofd administratie, hoofd technische dienst en conservator van het natuurmuseum van het Drouwenerzand geworden. Ik had samen met Marianne – we hebben samen een dochter en een zoon – op 8 juni 1990 de bruiloft gevierd bij het Drouwenerzand. Een horecabedrijf met café/restaurant, een speeltuin, een camping en bungalows. Toen alle gasten naar huis waren, heb ik nog even nagepraat met de eigenaar Jan Buntjer. Hij vertelde enthousiast over zijn plannen om het bedrijf te renoveren en uit te breiden met conferentiezalen. Een miljoenenproject. Hij wilde dat ik bij hem kwam werken.

Na zes jaar ben ik directeur geworden van Kamet in Veendam. Een prachtig bedrijf dat uiteenlopende artikelen produceerde. Van gasflesboxen tot muntwagens en nog veel en veel meer. Het was achteraf gezien geen goede beslissing om het bedrijf over te nemen. Er lagen namelijk zoveel lijken in de kast. Na anderhalf jaar is besloten tot een gecontroleerd faillissement. Mijn advies is altijd: achterom kijken, daar krijg je een stijve nek van en je struikelt ook nog eens over wat voor je ligt. Tegenslagen moet je achter je laten. Je moet er wel van leren. Belangrijk is dat je met een positief gevoel op zoek gaat naar nieuwe kansen.

Ik werd benaderd door een zogeheten headhunter of ik belangstelling had om directeur te worden van de Gibo groep in Musselkanaal. Daarna was ik adviseur van Triacc in Stadskanaal en sinds 1 januari 2013 run ik een eigen bedrijf: Nieboer Advies in een verzamelgebouw aan de Drentse Poort in Nieuw-Buinen. Ik ben begonnen ‘in een lege doos zonder klanten’. Het bedrijf loopt goed en ik voel me als een vis in het water. Ik vind het heerlijk om problemen op te lossen. We zijn van alle markten thuis. Van ondersteuning bij bedrijfsovernames tot het samenstellen van jaarrekeningen en van schuldsanering tot het verzorgen van belastingaangiften. We hebben het zo druk dat het aantal medewerkers inmiddels is uitgebreid en het is niet ondenkbaar dat nog dit jaar een medewerker moet worden aangenomen.

Je hebt een kunstheup?

Je bent goed geïnformeerd. Inderdaad. Ik ben op een zaterdagmiddag in de winter in 2004 tijdens het schaatsen gevallen. Kwam op het kanaal in een scheur terecht. Omstanders vertelden dat ik echt gelanceerd was. Had veel pijn, maar ik ben zelf nog in de auto naar Tweede Exloërmond gereden, waar we sinds 1981 met heel veel plezier wonen in een huis dat ik helemaal zelf verbouwd heb. Ik heb eigenlijk best lang nog rondgelopen met de kwetsuur. Uiteindelijk toch maar een bezoek gebracht aan het ziekenhuis in Emmen. Bleek dat de heup gebroken was. Gelukkig kan ik zonder pijn hardlopen en skiën. Dat vind ik heerlijk om te doen. Ik vind het ook fijn om te luisteren naar muziek, maar ik bespeel helaas geen instrument. Mijn vrouw speelt viool en dwarsfluit, mijn dochter klarinet en mijn zoon saxofoon.

Nog even terug in de tijd. Ben je in militaire dienst geweest?

Zeker. Ik kwam in 1978 terecht bij de luchtmacht. We zaten midden in de Koude Oorlog. In de buurt van Hannover moest ik geleide wapens bewaken die gericht waren op Oost-Europa. Het werkschema was tien dagen een witte helm op, vier dagen vrij, tien dagen een witte helm op en dan tien dagen vrij. In die periode van tien dagen vrij werkte ik als sloper bij Jaap Krans. Zo heb ik nog meegeholpen om de schoorstenen te verwijderen uit de Philips flats, omdat de kachels werden ingeruild voor centrale verwarming.

Je bent voorzitter van de Vereniging Van Bedrijven in de Kanaalstreek (VVKB)?

Klopt. Sinds 1998 zit ik in het bestuur van de VVKB en vanaf 2010 ben ik voorzitter. Het doel is om de lokale economie te versterken door om te beginnen in een goed ondernemersnetwerk elkaar omzet te gunnen. Verder maken we ons sterk voor de lokale werkgelegenheid en een goede infrastructuur. De spoorlijn Veendam naar Emmen via Stadskanaal staat hoog op het lijstje, maar we vinden het als bedrijfsleven zeker ook belangrijk dat het Refaja ziekenhuis behouden blijft, hetgeen gelukt is en dat het winkelcentrum een grondige opknapbeurt krijgt. We zitten regelmatig met de gemeente Stadskanaal om de tafel, maar ook onderhouden wij contact met onderwijsinstellingen.

Je zit in meer besturen, ook tegen de windplannen?

Ik zit nu in elf besturen, onder meer in de Snikkeweek, de Snikkevaart, de Eeuw van mijn Ubbo, MKB Noord, Platform Storm, Tegenwind Veenkoloniën en Stichting de Zonkoloniën. De laatste is de tegenhanger van de windplannen. Je weet dat we al jarenlang veel tijd en energie in steken om te voorkomen dat in het Mondengebied op de grens van Stadskanaal vele tientallen windmolens worden geplaatst.

Dat geldt trouwens voor alle molenplannen van Delfzijl tot aan Coevorden, waarbij ik optreed als voorzitter en woordvoerder van de gezamenlijke actiegroepen. De windmolenplannen, er waren eerst zo’n 300 molens met een tiphoogte van 203 meter gepland, zijn door ons massieve verzet teruggebracht tot 45, maar dat zijn nog steeds 45 teveel.

Molens van deze omvang ruïneren het leven van omwonenden doordat ze onder meer dag en nacht lawaai en trillingen door de grond veroorzaken. Uit omliggende landen is bewezen dat mensen daar doodziek van worden, maar ook raken dergelijke molens de mensen in de portemonnee, omdat hun huizen minder waard worden, dat is nu al zo, of zelfs onverkoopbaar zijn. Ook de ondernemers zien hun bedrijven hier verdwijnen doordat het gebied in een grote omtrek rond deze monstrueuze windturbines, ook door continu draaiende wieken met een diameter van 150 meter en de slagschaduw waarvoor je niet kunt vluchten, ontvolkt raakt.

Waar wij met al ons verzet en ondanks het prima alternatief van zonnepanelenweiden tegenop lopen is dat de overheid geen aandacht heeft voor de veiligheid en de gezondheidsrisico’s van deze plannen voor de burgers. De sociale verhoudingen in dit gebied zijn door de windplannen kapot gemaakt. Dat trok zelfs de aandacht van ons Koningspaar waarmee ik in 2015 aan de keukentafel in 2e Exloërmond het zonnealternatief heb besproken en aan hun overhandigd heb. Helaas blijkt de overheid tot dusverre doof en blind te zijn, hetgeen ertoe heeft geleid dat deze plannen nu door de Raad van State beoordeeld worden.

Algemeen bekend is ook dat de Noordelingen weinig actie bereid zijn, maar we zien ook uit allerlei recente acties dat de mensen hun geduld aan het verliezen zijn. Wel wil ik de mensen geruststellen; wat mij betreft wordt hier geen enkele windmolen geplaatst. Wij weten dat ook als de rechter bepaalt dat de windplannen door mogen gaan, er hier geen enkele windpaal uit de grond zal komen. En de deadline 2020, het jaar waarin volgens het Energieakkoord de duurzaamheidsdoelstelling gehaald moet zijn? Dat lukt met wind zeker niet, maar wel ruimschoots na een definitief NEE tegen windmolens en groen licht voor zonnepanelenweiden.

Op de website www.jan-nieboer.nl zijn de vele radio en TV optredens van Jan Nieboer terug te kijken.